Misschien voel je het zelf ook: het lijkt alsof we op alle mogelijke niveaus crises hebben en tegen grenzen aanlopen. Politiek, op wereldschaal en in eigen land, sociaal in eigen provincie en in je eigen stad, op menselijk vlak om je heen en innerlijk in jezelf. Strijd tussen landen en strijd in je hart.
Woningbouw struikelt over regelgeving maar ook over begrijpelijke inspraak van (buurt)bewoners en er zijn grote groepen mensen die geen betaalbare woning kunnen vinden; het stikstofbesluit frustreert onze landbouw en tegelijkertijd heeft de natuur het enorm moeilijk door jarenlang te veel stikstofuitstoot. We zien groot onrecht, in Nederland of in andere landen maar lijken met handen gebonden en grijpen niet in. Alles houdt al het andere in de greep. Wij, mensen op deze aardbol, racen van incident naar incident en zelden vooruit. In de complexe werkelijkheid van vandaag is wat een oplossing lijkt te zijn, vaak tegelijk oorzaak van een nieuw probleem. Je moet toch toegeven dat de manier waarop we nu (samen)leven en met de aarde omgaan, onhoudbaar lijkt, nee: is!
De mens lijkt de oorzaak van al deze problemen, zouden we ook een deel van de oplossing kunnen zijn? Deze vraag stond aan de basis van een proces dat drie spirituele groepen, antroposofen, theosofen en rozenkruisers, samen zijn gestart vanuit een gevoelde urgentie om een ander geluid te laten horen over de oplossingen die de maatschappij koortsachtig zoekt.
We spraken met Pim Blomaard van de Antroposofische Vereniging in Nederland, Arend Heijbroek van de Theosofische Vereniging Nederland en Hannie te Grotenhuis van Stichting Rozenkruis over hun initiatief ‘Het nieuwe goud’.
Jullie organiseren op 3 september een conferentie met de titel ‘Het nieuwe goud: wegen naar de werkelijkheid.’ Wat kunnen jullie daarover vertellen?
Wij denken vanuit een spirituele interesse. Dat hebben we gemeenschappelijk. In de ontmoetingen die we tot nu toe hadden, en ook in enkele inhoudelijke bijdrages, komt dat tot uiting.
De dag die we voor ogen hebben, is bedoeld voor mensen die worstelen met wat ze in de wereld om zich heen zien gebeuren. Wat wil dat alles toch zeggen, vragen zij zich af, en wat betekent het voor mij? Waarom ben ik in zo’n complexe tijd geboren?
We bieden in die conferentie aantrekkelijke thema’s, waarbij we nadrukkelijk het gesprek tussen álle deelnemers willen faciliteren. Iedere deelnemer is een waardevol, nee onmisbaar deel van het geheel en allen kunnen nadrukkelijk een eigen inbreng hebben. Want volgens ons zit het nieuwe goud in alle deelnemers én in de uitwisseling tussen hen.
Dit is niet de eerste keer dat de antroposofen, theosofen en de rozenkruisers iets met elkaar organiseren, toch?
Dat klopt. Er heeft in 2009 een grote conferentie plaatsgevonden, waarop negen spirituele stromingen in Nederland een lezing hielden over esoterie in Nederland en hoe die groepen iets met elkaar gemeen hadden.
We hebben dus enkele jaren geleden een conferentie georganiseerd en die voelde goed, maar kreeg niet echt een vervolg. Waarom zoeken we elkaar dan na zoveel jaren opnieuw op?
Er is zeker wel een vervolg geweest. De soefi’s hebben in Den Haag nog een soortgelijke dag georganiseerd. En op dit moment is er een expositie in het Huis met Hoofden, the Embassy of the Free Mind, waarin vijf stromingen vertellen over hun relatie met de rozenkruisersmanifesten uit de zeventiende eeuw. En ook op persoonlijk vlak zijn verschillende leden van de negen stromingen toch wel met elkaar in contact gebleven. Op symposia en bijeenkomsten gaven we bij elkaar spreekbeurten, als we over een bepaald thema wat meer wisten. Er zijn immers genoeg gezamenlijke onderwerpen. En juist toen de wereld tot stilstand kwam, gaf dat ons een extra impuls om weer eens op een andere manier tot bezinning te komen.
Antroposofen, theosofen en rozenkruisers zijn elkaar intensiever gaan ontmoeten. Eerst in klein verband en daarna met een groep van ongeveer dertig leden van onze spirituele groepen. We vroegen ons af: kunnen we een alternatief geluid laten horen in een tijd waarin het lijkt alsof de problemen onoplosbaar zijn? We vormden een kleine groep vertegenwoordigers van deze drie stromingen en startten samen een proces; we gingen op weg.
Op weg waarnaartoe en met welk doel?
We moesten online beginnen natuurlijk, want we zaten midden in de pandemie, maar we begonnen ook een brievenproject. Dit was al delven naar spiritueel goud! Die brieven waren fantastisch, mensen lieten zien wat hen spiritueel, geestelijk, mystiek, het meest bewoog – geplaatst tegen de achtergrond van de wereldproblematiek zoals zij die ervoeren.
Ook die gesprekken: open, zoekend, tastend: wat hebben onze spirituele groepen nu echt te bieden in deze verwarrende tijd?
En daarvan gaat zoiets bijzonders uit. Het mooie is natuurlijk dat antroposofen, theosofen en rozenkruisers grotendeels uit dezelfde bron van universele wijsheid putten, we komen uit dezelfde eeuwenoude traditie. Vroeger lag de nadruk vooral op de verschillen, nu blijkt dat we juist heel veel overeenkomsten hebben. En overal ligt spiritueel goud op ons te wachten!
Natuurlijk kan ieder van ons zelfstandig een conferentie organiseren, maar door het samen te doen creëren we iets nieuws. Komende uit die traditie is het vooral belangrijk dat we ons bij het hier en nu bepalen. Verder dan die conferentie willen we ook nog niet kijken. Dat komt daarna wel.
Wat zijn die overeenkomsten dan tussen de drie stromingen, die oerbron?
De theosofen zoeken naar het universele achter de wijsheidstradities van Oost en West, willen de mensheid dienen door innerlijke transformatie welke te bereiken is door studie, meditatie en dienstverlening en dat alles vanuit een vrijheid van denken zonder dogma’s. De antroposofen hebben ervaring met hoe je in de praktijk van het leven met de verschillende lagen van de werkelijkheid rekening kan houden en hoe je de geestelijke achtergronden van het christendom kunt zien. De rozenkruisers speuren naar het universele geneesmiddel, dat gelegen is in de alchemie, de transformatie naar een onvergankelijke ziel. De oerbron wordt door de rozenkruisers gezien als het centrum waaruit alles leeft en voortkomt, waar we onlosmakelijk mee verbonden zijn ook al zijn we het ons (nog) niet bewust.
Er zijn woorden waar niet alle stromingen zich in herkennen, maar wat ons verbindt, is dat we allemaal zoeken naar een waarheid achter de verschijnselen. Die waarheid is transparant, niet te grijpen met ons denken. Pas vanuit een zekere innerlijke stilte kunnen we voor deze universele waarheid openstaan, haar herkennen. Onze stromingen hebben ook met elkaar gemeen dat we een spiritueel ontwikkelingspad nastreven dat we niet alleen voor onszelf gaan maar ook voor de wereld en voor het elkaar helpen op die weg die leidt tot meer bewustzijn over de samenhang in de wereld. Sommige mensen gingen ons op die weg al voor en vertellen ons erover om ons te helpen ook zelf op weg te gaan.
Alle drie de stromingen staan in de gnostieke traditie, waarbij innerlijke weten belangrijk is. Dat is echter in verschillende stromingen uitgevloeid, heeft verschillende gedaanten gekregen. Maar we willen benadrukken dat in een mooi veld verschillende soorten bloemen staan!
Welk antwoord hebben jullie gevonden op de vraag die jullie jezelf hebben gesteld: wat hebben onze spirituele tradities te bieden in deze verwarrende tijd?
Wat wij bieden, is een weg tot fundamentele bewustzijnsontwikkeling. De mens is een wezen met een stoffelijk en een geestelijk aspect. Deze horen bij elkaar, het is de fundamentele eenheid van het bestaan. De uitdagingen waarover het in de maatschappij gaat, zijn een uitvloeisel van de uitdagingen in het bewustzijn van de mens: het doorgeschoten materialisme, de gevoelde afgeslotenheid van elkaar, angst, onzekerheid en oordelen. Als de problemen voortkomen uit het bewustzijn van de mens, dan is een transformatie van ons bewustzijn in onze visie de oplossing.
Soms zou je bijna denken dat de wereld beter af zou zijn zonder de mens, omdat wij zoveel uit balans brengen in die (stoffelijke) wereld. Maar zonder de mens is de wereld zinloos; de mens draagt de belofte in zich van een toekomstige ontwikkeling die wezenlijk is voor de hele wereld.
Als antroposofen, theosofen en rozenkruisers zijn we zoekers naar de ene geest achter alle verschijnselen. En die geest is een gouden ideaalbeeld, dat de creatie drijft. Er is niets buiten de fundamentele eenheid en wij denken dat het de opdracht van de mens is om zich daarvan bewust te worden. Onze weg naar bewustwording van onze ware aard – die geestelijk is – is een innerlijk transformatieproces.
Waar wordt op gedoeld in de titel van de dag: ‘Het nieuwe goud, wegen naar de werkelijkheid’?
‘Het nieuwe goud’ wordt als term ook wel gebruikt voor bitcoins, data en koffie. Maar voor ons wordt ‘Het nieuwe goud’ gecreëerd in de ruimte tussen mensen. Daar vindt een alchemisch proces plaats. In die tussenruimte bouw je met elkaar iets op wat er anders niet zou zijn. Dat zien we ook echt als onze opdracht. Door het met zijn drieën, gezamenlijk te doen, krijgt deze dag meer belang en urgentie. Samenwerking, verbinding en eenheid zijn de oplossing voor de controverses van onze tijd.
Op de conferentie creëren we nieuw goud, samen, met elkaar en tussen mensen. Maar ook als je niet bij die conferentie aanwezig bent, kun je ‘goud creëren’. Dat is: de ontmoeting tussen mensen, verwondering oproepen en luisteren naar anderen.
Stap over je eigen grenzen heen en kijk of je in het klein of in het iets groter die visie kunt uitdragen en meegeven. Het gaat om bewustzijn en transformatie, daar kun je op vele manieren een gesprek over voeren. Je zult verbaasd zijn hoeveel mensen hier op een of andere manier mee bezig zijn.
Biografieën:
Hannie te Grotenhuis is rozenkruiser, socioloog en teamcoach. Ze verheugt zich vooral op de conferentie ‘Het nieuwe goud’ omdat we met z’n drieën een groep mensen bijeen kunnen brengen die we in ons eentje nooit bij elkaar zouden krijgen. Ze is ontzettend benieuwd naar wat dat gaat opleveren.
‘Iedere generatie moet zelf weer een plek in de tijd en omstandigheden veroveren, maar wat wij kunnen doen, is inspirerende voorbeelden zijn, zielvolle mensen die in alles en iedereen het goede zien en met aandacht en liefde ons leven leiden. Ik hoop dat tijdens de conferentie veel mensen de stille sfeer of ruimte in zichzelf gaan ontdekken waar je vrij bent, vredig, in harmonie en gelukkig. Dat eenieder daar de deur kan vinden naar een leven waarin de grote geheimen van God, kosmos en mens worden onthuld.’
Pim Blomaard is antroposoof, filosoof en bestuurder die zich richt op betekenis en waarden. Hij gelooft dat deze conferentie ‘Het nieuwe goud’ een nieuw perspectief kan bieden omdat je in de grote wereld van de spiritualiteit niet wilt verdwalen en tegelijk er wel de praktijk van alledag op een spirituele manier wilt verbeteren.
‘Mijn droom is dat er een grotere beweging gaat ontstaan van spirituele stromingen die met elkaar expliciet maken dat er meer is dan materie en dat al onze vraagstukken een geïntegreerde benadering nodig hebben die ook spirituele invalshoeken bevat.’
Arend Heijbroek is theosoof en onder andere schrijver van het boek Theosofie eeuwige wijsheid voor deze tijd. Hij gaat ervan uit dat verwondering de ingang is tot wijsheid. De conferentie ‘Het nieuwe goud’ betekent voor hem door in contact te treden met anderen, jezelf beter te zien en te leren kennen.
‘Onze bijdrage voor de toekomst is dat we enerzijds laten zien dat organisaties geïnspireerd kunnen worden door elkaar te vinden. We willen samen iets moois creëren en toch ieder onze eigen identiteit behouden. Daarmee willen we een voorbeeld zijn in een tijd waarin verschillen worden uitvergroot. Wij laten zien dat er een andere weg is, dat er diverse wegen zijn. Mijn droom hierin is mensen te helpen in te zien dat het leven heel iets anders inhoudt dan het huidige uiterlijke, materialistisch gerichte leven. Echte vrede en geluk zijn alleen te vinden door innerlijke transformatie.’
Programmaonderdelen van ‘Het nieuwe goud: wegen naar de werkelijkheid’
Plenaire lezingen van Klaas van Egmond en Wendelijn van de Brul en een panelgesprek met vertegenwoordigers van de drie stromingen
In kleinere groepen onder andere:
- Egyptische mysteriën – toen en nu;
- de zieletaal van sprookjes;
- de kracht van rituelen;
- opgroeien in deze tijd;
- de aarde als onze lotgenoot;
- openbaringen van Johannes;
- transpersoonlijke en spirituele ervaringen;
- wetenschap en spiritualiteit;
- Perzische wijsheid en soefisme;
- wandeling met het thema ‘ecologische intelligentie’;
- workshop luisteren en dialoog;
- Parcival;
- open en vrij in gesprek gaan.
Evenement | Het Nieuwe Goud | Driebergen-rijsenburg
